طراحی محوطه خانه
محوطه سازی خانه به چیدمان و طراحی المانها در فضای گفته میشود؛ به گونهای که تمامی عناصر به زیبایی هرچه تمام در کنار هم قرار بگیرند. در طراحی محوطه خانه باید برخی از اصول ضروری در معماری و طراحی دکوراسیون رعایت گردد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
طراحی محوطه خانه های ویلایی دارای اصولی مشخص و ویژه است تا عناصر بیشترین کارایی و زیبایی را دارا باشند. در اینجا ابتدا به توضیحی در رابطه با فرم قرارگیری عناصر در کنار هم میپردازیم و سپس به معرفی برخی از المانهای لازم برای طراحی باغ ویلا خواهیم پرداخت.
اصول طراحی محوطه خانه عبارتاند از:
1- وحدت
وحدت در محوطه سازی به معنی هماهنگی عناصر تشکیل دهنده محوطه با هم و با فضای اطراف است. این هماهنگی از جنبههای مختلف صورت میگیرد. از مهمترین موارد ایجاد وحدت در محوطه، هماهنگی در رنگبندی و هارمونی رنگ عناصر تشکیل دهنده محوطه است؛ به عبارت دیگر وحدت به معنی یکپارچگی عناصر با هم از جنبه های مختلف میباشد.
2- تاکید
تاکید یا نقطه تمرکز به مرکز توجه چیدمان و طراحی محوطه گفته میشود. این نقطه کانونی میتواند از جنبههای مختلفی از جمله رنگ، طرح، بافت، شکل ظاهری، اندازه و غیره دارای تاکید باشد. نقطه تمرکز محوطه باید حداقل در یکی از موارد فوق با سایر بخشهای محوطه تفاوت داشته باشد. این نقطه کانونی متفاوت میتواند باعث ایجاد تنوع در محوطه سازی ویلا شود.
3- تعادل
یکی از عناصر اصلی هنرهای بصری تعادل است. چشم انسان همواره به دنبال تعادل و هموزنی عوامل مختلف میباشد. تقارن یک نمونه مهم از ایجاد تعادل در محوطه است. تعادل و تقارن بر پایه یک خط عمودی فرضی در مرکز انواع چیدمانها بررسی میشود. همچنین تعادل به دو نوع در محوطه ایجاد میشود: 1: تعادل متقارن 2: تعادل نامتقارن

طراحی محوطه خانه توسط آرین پاراکس
4- مقیاس
مقیاس و تناسب در محوطه سازی ویلا به این معنی است که عناصر به کار برده شده در یک محیط نباید بزرگتر و یا کوچکتر از حد معمول باشند. در مقیاس، اجزای تشکیل دهنده محوطه باید تناسب کافی داشته باشند. همچنین اجزای تشکیل دهنده محوطه باید با یکدیگر نیز مقیاس و نسبت درستی داشته باشند.
5- ریتم
ریتم به معنی تکرار است. تکرار عناصر موجود در محوطه باید باعث ایجاد ترکیبی زیبا در طراحی حیاط ویلا شوند. مثلاً تعداد درختهایی که در یک ردیف قرار دارند که باعث ایجاد نوعی ریتم و تکرار در محوطه میشوند.
6- سادگی
سادگی از جمله مهمترین عناصر بهویژه در سبکهایی از قبیل مینیمالیسم است. سادگی به معنی بهکارگیری حداقل تعداد عناصر برای ایجاد زیبایی لازم است. رعایت اصل سادگی در چیدمان اهمیت زیادی دارد؛ زیرا از ایجاد آشفتگی در فضا جلوگیری میکند.
عناصر لازم در محوطه سازی ویلا
در تمام موارد فوق در مورد عناصر بهکاررفته در محوطه سخن گفته شد؛ اما این عناصر چه چیزهایی را شامل میشوند؟ عناصر و اجزای تشکیل دهنده محوطه عبارتاند از:
- مبلمان و فضای نشیمن
- سایبان
- شومینه و آتشدان
- نورپردازی مناسب
- سنگفرش محوطه ویلا
در طراحی محوطه خانه های ویلایی یکی از ضروریترین عناصر، استفاده از مبلمان و یا اختصاص المانهایی بهعنوان محل نشستن در محوطه است. جنس مبلمان محوطه میتواند فلز، چوب، استیل، پلاستیک و غیره باشد. شما باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه مسکونی خود و همچنین مساحت محوطهای که در نظر دارید مبلمان مناسبی را انتخاب کنید.

طراحی محوطه خانه توسط آرین پاراکس
یکی از مواردی که وجود آن در محوطه سازی بسیار کاربردی است استفاده از سایبان میباشد.
انواع سایبان در محوطه سازی
1: آلاچیق
2: سایبانهای چتری
3: انواع سایبان پارچهای
4: پرگوا
آلاچیق و سایبانها به گونهای طراحی شدهاند که در هر شرایط آب و هوایی قابل استفاده باشند. آلاچیق و سایبانها کاربردهای دوگانهای دارند؛ به این صورت که در هوای گرم برای جلوگیری از برخورد شدید نور آفتاب به کار میروند و در فصلهای بارانی در برابر باران، فضایی دنج و آرامشبخش در محوطه خانه ایجاد میکنند.
- شومینه و آتشدان
زیباترین و انرژیبخشترین عنصر در محوطه سازی ویلا شومینه و آتشدان است. شما با بهکارگیری آتشدان در طراحی باغ ویلا هم میتوانید از کاربردهای مختلف آن سود ببرید و هم از گرما و انرژی عنصر آتش بهرهمند شوید.
- نورپردازی
نورپردازی با دو هدف صورت میگیرد: 1: برای تامین دید مناسب در شب. 2: برای ایجاد زیبایی بیشتر در محوطه.
نورپردازی میتواند از طریق چراغهای مهتابی در ارتفاعهای مختلف و یا از طریق نورپردازی در داخل استخر و غیره صورت گیرد.
- سنگ فرش
شما میتوانید در محوطه سازی ویلا از سنگفرش استفاده کنید. ابعاد، جنس، بافت، طرح و رنگ سنگ فرش باید با ترکیببندی فضای اطراف هماهنگی داشته باشد.
کاشت انواع گیاهان در محوطه
یکی از عناصری که نمیتوان از آن در طراحی فضای سبز ویلا چشمپوشی کرد کاشت انواع گیاهان در محوطه است. گیاهان مناسب میتوانند بر اساس شرایط آب و هوایی منطقه، مساحت تخصیص دادهشده و ترجیحات فردی شما انتخاب شوند.
نمونه ای از محوطه سازی خانه
محوطه این خانه دوبلکس، از سازه های قدیمی و اصیلی برخوردار است که از زمان ساخت آن تا به حال دست نخورده باقی مانده، عناصری مثل یک باغ پر از گیاهان بومی.
هدف از گسترش خانه، ایجاد فضایی مرکزی برای برگزاری مهمانی و دورهمی های اجتماعی بود که به کمک تراس های شخصی، بار مخصوص نوشیدنی، پاسیو و استخر، به محوطه ای گرم و صمیمی تبدیل شده.
این عناصر، فضایی دنج و باطراوت و خلوت به وجود آورده اند که به دور از شلوغی های شهر پرازدحام، سکونتگاهی آرام و دلنشین برای ساکنین محسوب می شود.
طراحی پاسیو این خانه از معماری مدرن برخوردار است که به دلیل قدمت و تاریخی بودن ساختمان، نوعی میان راه به شمار می رود و در پسِ طراحی داخلی و دکوراسیون مکزیکی مستتر می شود.
در طراحی محوطه خانه ویلایی این جزئیات و ویژگی های بومی و ماهرانه، صمیمیت و دنج بودن همه اتاق ها را حفظ می کند. مبلمان و نورپردازی خانه بسیار دقیق و محاسبه شده انتخاب شده و از انسجام کروماتیک برخوردار است، ولی در عین حال از معماری اصیل و کمی از جزئیات مُد روز هم بی نصیب نیست. همه این ها باعث شده در تک تک اتاق ها شاهد محیطی گرم و دنج باشیم.
طراحی آبنما و برکه برای باغ
راه های خلاقانه زیادی برای طراحی محوطه خانه و طراحی خانه باغ وجود دارد، طراحی آن هم می تواند مدرن، سنتی یا کاملا طبیعی باشد. با یک انتخاب ساده شروع کنید. خیلی از ما فضای کافی برای ساخت یک حوض یا دریاچه را نداریم پس چرا با یک حوضچه مخصوص پرنده شروع نکنیم؟
یک حوض زیبا که نقطه کانونی محوطه سازی باغچه تان می شود. آن را جایی نصب کنید که از پنجره های خانه قابل دیدن باشد، تماشای رفت و آمد پرنده ها بی نهایت لذتبخش است.
نیازی به حفاری ندارید. برای نصب هر آبنمایی نیاز به حفاری عمیق نیست. یک آبنمای ساده مثل نمونه زیر، علاوه بر پخش صدای لطیف آب در فضا، مجسمه ای زیبا را هم در خود جای داده.
فقط به یک پمپ برقی نیاز دارید که داخل آبنما مخفی می شود. یا اگر دنبال راه ساده تری می گردید، می توانید یک آبنمای خورشیدی تهیه کنید که در بسیاری از باغ های بزرگ استفاده می شود.
خود را برای ریلکس شدن آماده کنید. آب چه روان باشد چه راکد، همه می خواهند آن را لمس کنند. پس فکر بدی نیست که یک آبنما در نزدیکی یا توی فضای نشیمن بیرونی خانه تان نصب کنید، درست مثل تصویر زیر.
انعکاس، صدا و حس آن انرژی خاصی به فضا می دهد. آب از آبنما به داخل استخر سرازیر می شود، و تبخیری که از استخر صورت می گیرد به خنک شدن محیط در روزهای گرم تابستان کمک می کند.
شاید شما هم دوست دارید در باغ خود شنا کنید اما از استخر آبی رنگی که با مواد شیمیایی رنگ شده خوشتان نیاید. چرا به فکر یک استخر طبیعی نیستید؟
این مقاله را از دست ندهید: طراحی باغ ویلا
نمونه ای که در زیر می بینید مستطیل است اما شما می توانید با سنگ های درشت، منظره ای طبیعی تر درست کنید. در اعماق مختلف چنین استخری باید گیاهان اکسیژن ساز بکارید، گیاهان آبی مثل نی و نیلوفر آبی.
این گیاهان از باکتری های مضر تغذیه می کنند، آلودگی را از آب گرفته و از رشد جلبک دریایی جلوگیری می کنند. نتیجه این کار یک استخر زیباست که برای شما و محیط زیست مفید است. اگر قصد محوطه سازی در خانه ویلایی خود را دارید آبنما و برکه در طراوت و زیبایی فضای حیاط بسیار موثر است.
در طراحی محوطه خانه میتوانید حوض کوچک تری در نظر بگیرید. یک استخر کوچک هم می تواند هیجان انگیز باشد. زدن پل یا یک راه سنگی روی حوض، شما را تشویق می کند که روی آن راه بروید یا روی آن بایستید و به اعماق آب خیره شوید. در طراحی خانه ساحلی دیگر نیازی به استخر نیست زیرا چشم انداز با آب و دریا به اندازه کافی وحود دارد اما می توناید از سایر عناصر در محوطه سازی خانه خود استفاده کنید.
اگر می خواهید راه سنگی را شناور جلوه بدهید، پایه آن ها و سطح داخلی استخر را بتونه مشکی کنید، درست مثل تصویر زیر. با این کار یک انعکاس بی نظیر به دست می آید چون نمی توانید عمق داخل آب را ببینید.
نقش ویژه آب در طراحی محوطه خانه
با صدای آب بازی کنید. قبل از دیدن آبنمای یک باغ، صدای آن را می شنوید، مگر اینکه آب کاملا راکد باشد. پس بد نیست علاوه بر ظاهر آبنما، به فکر صدای آن هم باشید.
برخی از آبنماهای باغ های معروف، قابلیت پخش موزیک هم دارند. شاید چنین خاصیتی برای شما بلندپروازانه باشد اما صداهایی هم هستند که به راحتی قابل پخش هستند مثل طنین دنگ دنگ کردن، شرشر شدید، شلپ شلپ کردن آرام یا ریزش ساده آب.
به همین دلیل است که در زبان انگلیسی کلمات بسیاری برای توصیف صدای آب وجود دارد. تفاوت این صداها از ارتفاع یا شکل آب نشات می گیرد، اینکه به شکل یک صفحه می ریزد، یا از روی صخره سرازیر می شود، یا فواره می کند.
قدرت پمپی که برای چرخش آن نصب کرده اید هم در تولید صدا موثر است. پس دفعه بعدی که چشمتان به یک آبنما می افتد، به صدای آن هم توجه کنید.
استفاده از عناصر طبیعی برای طراحی محوطه خانه
باران را ذخیره کنید. در طبیعت، باران توی چاله ها و گودال های مختلف ذخیره می شود و به آرامی جذب زمین می شود، سپس وارد جریان رود و رودخانه ها می شود. وقتی در مناطق شهری باران می بارد، آب از روی سطوح سخت وارد لوله و آبگیرهای شهری می شود و سپس به جریان رودخانه ها می پیوندد.
این اتفاق در مناطق بسته منجر به سیل می شود. اگر آب باران را به یک نقطه کم ارتفاع در باغ (باغ باران) هدایت کنید، در آنجا به آرامی جذب خاک شده و وارد آب های زیرزمینی می شود. باغ باران، نوعی آبنمای موقت است که باعث شادابی باغ پس از بارش باران می شود.
اگر به سبک محوطه سازی ژاپنی علاقه مندید آرین پاراکس پیشنهاد می کند حتما وارد صفحه طراحی باغ ژاپنی شوید و نمونه های بسیار زیبای آن را ببینید
استفاده از آب راکد و آب جاری
تصویری از چشم انداز ثبت کنید. آب راکد مثل آینه می ماند، تصویر آسمان و درختان اطراف، یا گیاهان و ساختمان ها را منعکس می کند. صفا و آرامشی به ارمغان می آورد که قابل توصیف نیست.
تماشای تصویر پرندگان، ابرها یا لرزشی که وزش باد روی آب ایجاد می کند بسیار چشم نواز و آرامش بخش است.
با یک استخر کوچک و رسمی، یا یک استخر طبیعی و بزرگ مثل نمونه زیر هم می توان به این احساس رسید. دیواره ها یا کف استخر باید تیره باشد تا نتوانید ته آن را ببینید. در این صورت بهترین انعکاس ایجاد می شود و حس می کنید عمق آب بی نهایت است.
آب را به جریان بیاندازید. یکی از پرانرژی ترین عناصر یک باغ، رود است. در ذهنیت ما، رود از یک جایی سرچشمه گرفته و به طرف مقصد نهایی اش در دوردست ها حرکت می کند، مثل یک دریاچه یا رودخانه.
همچنین می تواند مثل یک نخ رابط در سرتاسر محوطه خانه عمل کند. اگر چندین راه سنگی یا پل روی آن بزنید و راه آب هوشمندانه ای برایش طراحی کنید، می تواند باغ شما را بزرگ تر از چیزی که هست نشان دهد.
طوری طراحی کنید که عرض آن در همه نقاط یک اندازه نباشد و آبشارهای متنوعی داشته باشد. در یک نقطه عریض و آرام بوده و در جای دیگر خروشان و ناآرام. در این صورت یک ریسمان ثابت و تکراری، به هر نقطه از باغ هویت متفاوتی می دهد.
کلام پایانی
در انتخاب تمامی عناصر در طراحی محوطه خانه ، همواره باید شرایط آب و هوایی را در نظر داشته باشید. اگر فرزندی کوچک دارید باید فضا را برای کودکان به طور ایمن طراحی کنید. همچنین تا حد امکان از انرژیهای پایدار برای تامین نیروی مورد نیاز در محوطه استفاده کنید.
خیلی مطالب خوبی بود ممنون
ممنون از حسن توجه شما