طراحی پلان ساختمان
طراحی پلان ساختمان اولین فاکتور مهم در صنعت ساختمان سازی می باشد که اساس طرح ساختمان است.در طراحی نقشه معماری ساختمان فاکتورهای مختلفی تاثیر می گذارند از جمله تعداد و نوع و سن کاربران استفاده کننده از آن محیط و کاربری آن ساختمان.
برای مثال در طراحی پلان ساختمان اداری ما با دو گروه از افراد که شامل کارمندان و مراجعه کنندگان هستند طرف هستیم و رفت و آمد دراداره جات بسیار زیاد می باشد و مسلما این نوع کاربری با کاربری آموزشی مثل طراحی مهدکودک بسیار متفاوت می باشد.
آنچه در این مطلب می خوانید...
نحوه طراحی پلان خانه در آرین پاراکس
ما در شرکت آرین پاراکس قبل از طراحی پلان ساختمان روابط فضایی محیط را بررسی می کنیم و طبق آن طراحی کنیم. بررسی سایت و محدودیت های سایت طراحی بسیار مهم است چراکه مستقیما در طراحی پلان تاثیر گذار است. همچنین بررسی مناظر اطراف ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
- جدا کردن فضاها و زون بندی ریز فضاها بسیار مهم است، در طراحی پلان خانه های ایرانی حفظ حریم های خصوصی و عمومی بسیار مهم است و فضاهای خصوصی و عمومی و نیمه خصوصی باید ارتباط مناسبی با هم داشته باشند.
نکات طراحی پلان
- توجه به ورودی ها و مسیرهای دسترسی افراد بسیار مهم است ازجمله محل قرارگیری پله ها و آسانسور در ساختمان. سیرکولاسیون یا مسیر رفت و آمد مناسب و مطلوب در هر ساختمان باید در نظر گرفته شود حتی در چیدمان مبلمان در فضا باید به این امر مهم دقت کرد. قرارگیری این موارد هر کدام دارای ضوابط خاص خود هستند ، برای مثال در گذشته در طراحی پلان خانه های مسکونی آسانسور را در وسط پله ها قرار می دادند که این موضوع امروزه در ضوابط آتش نشانی به شدت منع شده چرا که در مواقع آتش سوزی آسانسور وسط پلکان مانند هواکش عمل میکند و باعث سرایت آتش سوزی به واحد های دیگر می شود .
در شرکت آرین پاراکس برای نقشه کشی ساختمان نیازهای ساختمان و کارفرما مورد بررسی قرار می گیرد و خدمات مهندسی طبق ضوابط شهری و نیاز مالکین محترم ارائه می گردد.
توجه به اقلیم منطقه بسیار حائز اهمیت می باشد. باید به نورگیر بودن ساختمان توجه کافی را داشت و موقعیت فضاها را طوری قرار داد که فضاهایی که نور زیادی می خواهند نور طبیعی خورشید را دریافت کنند.
بهترین نورگیری به ترتیب نور جنوب ، شرق ، شمال و غرب می باشد. برای مثال در کاربری مسکونی نور جنوب برای آشپزخانه نامطلوب می باشد و برای پذیرایی و اتاق خواب بسیار مطلوب است.
رعایت کردن یکسری از عوامل در طراحی پلان ساختمان باعث به حداقل رساندن هزینه های اجرای آن می شود.
طراحی نقشه داخلی ساختمان
- در طراحی پلان خانه های مسکونی اگر محل قرارگیری سرویس های بهداشتی و آشپزخانه نزدیک هم باشد میتوان از یک داکت برای این فضاها استفاده کرد و این کار باعث پرت نشدن فضای منزل می شود.
- توجه به محل قرارگیری پنجره ها برای ایجاد کوران هوا به طور صحیح بسیار حائز اهمیت می باشد که در هر پروژه متفاوت است.
- طراحی نما طبق پلان معماری صورت می پیرد بنابراین باید حتما هنگام طراحی پلان ساختمان بنا را از لحاظ فرم هم مدنظر قرار داد و اگر قرار است برای مثال سبک مدرن کار بشود توسط طراحی پلان معماری میتوان بر روی پوسته ی ساختمان ایجاد فرورفتگی و یا بیرون زدگی کرد و فضاهای پر و خالی ایجاد کرد. اگر هم ساختمان قدیمی است با نقشه برداری ساختمان و تهیه پلان وضع موجود می توان اقدام به طراحی نما نمود.
- در نظر گرفتن محل پارکینگ ها و تعداد آن ها بسیار مهم است و تاثیر مستقیم در پلان ستون گذاری فضا دارد.
- بعد از طراحی پلان معماری باید پلان مبلمان آن فضا را هم انجام داد و وسایل مختلف آن کاربری را در محل مناسبی قرار داد به طوری که که مانع آمد و شد افراد نشود.
طراحی پلان دو واحدی
برای طراحی ویلا و ترسیم نقشه ویلا میتوان از پلان دو واحدی نیز استفاده کرد. در طراحی پلان دو واحدی نیاز به رعایت برخی نکات اساسی است. برای مثال در طراحی این نوع پلان نیاز است که اتاق خواب ها دور از فضای نشیمن و پذیرایی باشد. و همچنین فضاهای جمعی مثل آشپزخانه و پذیرایی بهم نزدیکتر باشند. طراحی پلان در شرکت آرین پاراکس با رعایت تمامی استانداردها و نکات مهم صورت میگیرد تا در نهایت به نقشه ای بی نقص و زیبا تبدیل شود.
خانه های کم عرض
خانه های کم عرض یا در اصلاح اتوبوسی به زمین هایی می گویند که عرض آن کمتر از 6 متر است این زمین ها معمولا دارای طول زیادی در حدود 20 متر یا حتی بیشتر هستند و فرم مستطیل کشیده دارند در طراحی نقشه خانه اتوبوسی به دلیل فرم آن باید نهایت استفاده را از فضا و خصوصا نورگیری کرد زیرا در طراحی پلان ساختمان دو خوابه برای یک خانه با عرض کم طراح دچار چالش خواهد شد و نور حرف اول را در شکل دهی فضا ایفا می کند.
در ادامه با آرین پاراکس همراه باشید تا به تعریف تئوری پلان، اصول اساسی طراحی بپردازیم.
پلان به بیننده نمای برشی افقی از ارتفاع حدود 2.3متر نسبت به کف ساختمان ساخته شده میدهد؛ به عبارت دیگر میتوان پلان را طرح یا دیاگرامی با اندازه و نسبتهای مشخص نسبت به مقادیر اصلی یک بنا فرض کرد که با هدف نمایش جزئیات از دید بالا رسم میشود. بنابراین بدیهی است که رسم همچون طرحی از یک ساختمان، اتاق و … باید بر اساس مراحل و اصول خاصی صورت گیرد تا نتیجه نهایی کاربردی و سودمند باشد. پیش از بیان مراحل و نکات طراحی پلان ساختمان بهتر است ابتدا انواع پلان و سپس مفهوم عرصه را شرح دهیم.
طراحی پلان شامل چه مواردی است؟
طراحی پلان در رشته معماری شامل 4 دسته کلی است:
1. پلان موقعیت و مکان
2. پلان مبلمان برای طبقات مختلف آپارتمان
3. پلان شیب بندی
4. پلان طبقات
پلان ساختمان در واقع شامل تمامی اجزا و اندازه گیریها میشود. طراحی پلان و نقشه ساختمان در اصل شامل محل قرارگیری لوازم و اسباب داخل ساختمان میشود که در شرکت آرین پاراکس پلان داخلی ساختمان شما با استفاده از برنامه های شبیه ساز انجام میشود و شما میتوانید تصویر نهایی ساختمان خود و پلان ساختمان خود را مشاهده کنید. همچنین تیم آرین پاراکس به شما برای تغییر نقشه ساختمان و یا طراحی اصلاحی نقشه واحد شما کمک خواهد کرد.
عرصه در معماری به چه معناست ؟
عرصه در واقع به تعدادی از فضاهای موجود در یک بنا گفته میشود که در عین کاربردهای متفاوت بهم وابسته هستند و موقعیت هر کدام در طراحی پلان ساختمان مشخص میشود. تیم آرین پاراکس همواره برای عرصه بندی فضاها اهمیت ویژه ای قائل است .
عرصههای موجود در یک بنا به صورن نرمال عبارتند از:
عرصههای خصوصی
شامل اتاقهای خواب والدین و فرزندان، اتاق مطالعه و کار است، در طراحی پلان ساختمان باید عرصه خصوصی در ارتباط با دیگر عرصهها باشد و دارای دسترسی مناسب به سرویسهای بهداشتی باشد.
عرصه خانوادگی
شامل آشپزخانه، نشیمن و غذاخوری میشود و این عرصه بهتر است دارای محیط آرام، متراژ مناسب برای قرارگیری تلویزیون و دیگر وسایل باشد. ضمنا باتوجه به کاربردی بودن است قسمت بهتر است در ارتباط با ورودی و بالکن باشد.
عرصه خدمات: شامل موتورخانه، رختشوی خانه، پارکینگ و انباری است که باتوجه به متراژ و برخورداری از برق مناسب در پلان قرار میگیرد.
عرصه پذیرایی
شامل پذیرایی، سرویس بهداشتی مهمان، غذاخوری و …است. بهتر است این عرصه در طراحی پلان ساختمان دسترسی مناسب به ورودی و آشپزخانه داشته باشد. نیاز است فضای مناسب جهت قرارگیری تهویه و نور مناسب، سیستمهای برودتی-حرارتی و … تعبیه شود.
عرصه فضای باز: شامل فضاهای باز مانند حیاط و نیمه باز مانند بالکن، نورگیر و … میشود. بهترین انتخاب برای موقعیت حیاط بخش شمالی محیط است.
مراحل طراحی پلان ساختمان
اگر قصد طراحی پلان ساختمان مسکونی را داشته باشیم باید طبق مراحل زیر و کاملا به ترتیب پیش برویم:
تعیین محل قرارگیری پلهها و آسانسور
این بخش مهمترین و اولین قدم در طراحی پلان ساختمان است که با توجه به کاربری عرض زمین، تعداد واحد و پارکینگ و .. مشخص می گردد انتخاب موقعیت مناسب برای پلهها و آسانسور تقریبا روی همه بخشها از جمله؛ همکف، لابی، دسترسی، نقشه داخل واحدها و … تاثیر میگذارد.
تقسیم بندی و تعیین محل قرار گیری جزییات
پس از معین کردن محل قرار گیری پلهها و آسانسور نوبت به لکه گذاری(یعنی تعیین موقعیت حدودی مکانهای مختلف) میرسد. این قسمت کاملا بسته به مهارت، تجربه و خلاقیت نقشهکش است ولی به طور کلی هدف در این بخش در آپارتمانها قرارگیری مناسب عرصههای خصوصی در یک طرف و عرصه نشیمن در طرف دیگر است.
توجه به نورگیری ها در طراحی پلان: در طراحی نقشه آپارتمان پس از جانمایی پارکینگ نورگیری بسیار مهم است در تامین نور توسط پنجره یا نورگیری انجام می شود.
مهمترین بخش در طراحی پلان خانه
تعیین موقعیت ورودی و آشپزخانه: واضح است که ورودی واحد بایستی دسترسی مناسبی به نشیمن و عرصه خانوادگی داشته باشد، از طرف دیگر آشپزخانه نیازمند نور و تهویه مناسب و ارتباط با نشیمن و سالن غذاخوری(در صورت وجود) و نیز دسترسی مناسب به ورودی میباشد. نکته قابل توجه آن است که موقعیت آشپزخانه باید به گونهای باشد در عین ارتباط با عرصه خانوادگی و نشیمن، نمایانگر سینک و اجاق نباشد.
تعیین موقعیت اتاق خوابها و سرویس بهداشتی: موقعیت اتاق خوابها باید در عرصه خصوصی و با دقت بسیار فراوان انتخاب شود. آیتمهایی نظیر فیلتر ورودی، نورگیر بودن، داشتن جای کمد دیواری و… در طراحی اتاق خوابها باید در نظر گرفته شود. اتاق خواب والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر فاصله مناسب را داشته باشند.
موارد مهم در طراحی پلان ساختمان
ستون گذاری: نحوه محاسبات سازه و ستون گذاری برای تامین پارکینگها بسیار مهم است، با توجه به تعداد پارکینگها ستونها بایستی تا حد امکان موازی باشند و با فاصلههای حدودی4 الی 7.5 متر نسبت به یکدیگر قرار گیرند تا سازه ای بهینه و سبک داشته باشیم.
اصلاحات: در این مرحله ریزهکاریها و اصلاحات کوچک بدون تغییرات کلی در پلان صورت میگیرد. در این قسمت طراح باید به فیلترهای ورودی وداکتهای تاسیساتی نیز توجه نشان دهد تا خروجی مناسبی داشته باشد.
مبلمان: یک چیدمان نسبی طبق اصول و قواعد چیدمان، با قصد نمایان شدن ایرادات و اصلاح آنها.
البته نکات دیگری در ترسیم پلان ساختمان نیز تاثیر گذار است اما این هشت نکته بیشترین تاثیر را در طراحی یک پلان ساختمان دو خوابه و طراحی نقشه آپارتمان سه خوابه خواهد داشت.
عوامل موثر در طراحی پلان ساختمان
عوامل مختلفی بر روی طراحی پلان ساختمان دو خوابه و بیشتر تاثیرگذارند که از جمله آنها میتوان به متراژ زمین، کاربرد ساختمان( مسکونی، تجاری، اداری و …)، بودجه، قوانین شهرداری و …اشاره کرد. توجه به استانداردهای طراحی پلان ساختمان موجود که شامل نور کافی، جهت قرارگیری مناسب سایر قسمتها و عرصهها، اولویت بندی موقعیتهای بنا و …. بسیار مهم و الزامی است.
در آخر:
طراحی و اجرای هر بنایی با کاربرد مسکونی با پیروی گام به گام از اصول بالا امکان پذیر است. رعایت نکات بیان شده پیرو طراحی پلان ساختمان میتوانند به طراح در اجرای اصلاحات پایانی کمک کنند.
سلام ببخشید حداقل متراژ برای پلان سه خوابه چقدره؟
با سلام
بستگی به ابعاد زمین و موقعیت ساختمان (شمالی و جنوبی ) دارد اما برای طراحی پلان حداقل 120 متر مربع نیاز است